Kada kupujete ili prodajete plemenite metale poput zlata, srebra ili platine, obično ih kupujete ili prodajete prema njihovoj težini. Težina se obično meri u gramima i kilogramima ali često se pojave poluge i zlatnici koje merimo u uncama – specifično “trojskim“ uncama.
Koja je razlika između unce i troj unce? Saznajmo zajedno.
Šta je troj unca?
Troj (Troye) unca ili “trojska” unca je merna jedinica koja je postala svetski standard kada su u pitanju plemeniti metali. Jedna trojska unca iznosi 31.10 grama.
Ova mera se primenjuje širom sveta i svi veliki proizvođači i trgovci plemenitih metala koriste ovaj sistem. Preferira se zbog svoje preciznosti i istorijske i tradicionalne vrednosti u svetu plemenitih metala.
Zlatnici i kovanice od jedne unce su istorijski standard u proizvodnji i dan-danas se proizvode.
Bečka filharmonija, kanadski javorov list, britannia i mnoge druge kovanice su sve težine jedne trojske unce. Takođe se prodaju u frakcijama jedne unce npr. 1/10 unce (3.1g).
Obična unca
Obična unca, takođe poznata kao međunarodna avoirdupois unca, se koristi u Sjedinjenim Američkim Državama kao standardno merilo težine. Pogotovo u svakodnevnom životu kada su u pitanju namirnice, hrana i slično.
Jedna obična unca iznosi 28.35 grama (precizno 28.349523125 g). Ali, za plemenite metale Amerikanci takođe koriste trojsku uncu.
Razlika između troj unce i obične unce
Često dođe do zabune između unce i troj unce kada su u pitanju plemeniti metali. Pogotovo u državama sveta gde se unca ne koristi kao merilo. Upamtiti:
- Troj unca – 31.10 g – koristi se kao merna jedinica za plemenite metale (zlato, srebro, platina itd)
- Obična unca – 28.35 g – koristi se kao merna jedinica za težinu, primarno u Americi i mnogim drugim državama.
Ključno je razumeti da se trojska unca koristi kao standard za plemenite metale dok je obična unca merna jedinica koja se koristi generalno za težinu.
Istorija troj unce
Poreklo trojskog sistema merenja težine je nepoznato.
Iako ime verovatno potiče od sajmova u Šampanji, u gradu Troj (Troyes), na severoistoku Francuske.
Mnogi aspekti trojskog sistema težine posredno su izvedeni iz rimskog monetarnog sistema. Pre nego što su koristili kovanice, rani Rimljani koristili su bronzane poluge različitih težina kao valutu.
Aes grave („teška bronza“) težila je jednu funtu. Jedna dvanaestina aes grave zvala se uncia, ili na engleskom „ounce“ (unca). Pre nego što je uveden metrički sistem, mnogi sistemi trojskih težina koristili su se u različitim delovima Evrope, uključujući holandski trojski sistem, pariski trojski sistem itd.
Njihove vrednosti razlikovale su se međusobno za nekoliko procenata. Trojske mere su se u Engleskoj prvi put koristile u 15. veku i postale su zvaničan sistem merenja za zlato i srebro 1527. godine.
Britanski imperijalni sistem težina i mera (poznat i kao imperijalne jedinice) ustanovljen je 1824. godine, dok je trojski sistem težina pre toga bio deo pre-imperijalnog engleskog sistema jedinica.
Trojska unca u modernoj upotrebi je suštinski ista kao britanska imperijalna trojska unca (1824–1971), koju je vlada Sjedinjenih Američkih Država usvojila kao zvanični standard za kovanice 19. maja 1828. Godine.
Zaključak
Svet plemenitih metala i investiranje ima specifičnu terminologiju koja zbunjuje mnoge novajlije na tržištu. Zato je bitno da razumemo šta različiti termini znače.
Trojska unca je interesantan miks istorije, tradicije i međunarodnog konsenzusa. Iako se čini da je arhajičan sistem, i dalje je precizan i prestižan svetski standard.